روزنامه دیلی صباح با انتشار مطلبی، جزئیات بیشتری از طرح ایران برای ترور اسرائیلی‌ها در ترکیه را فاش کرد و به این پرداخت که چرا جمهوری اسلامی، این کشور همسایه را برای چنین هدفی انتخاب کرده است.

این روزنامه نزدیک به دولت ترکیه نوشت از زمانی که اسرائیل در روز ۲۲ مه (اول خرداد) چندین مقام بلندپایه ایرانی، ازجمله حسن صیاد خدایی، یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران را ترور کرد، لفاظی‌های خصمانه ایران و اسرائیل تشدید شد.

اگرچه دشمنی عمومی با اسرائیل مایه مباهات ایران است، اما این واقعیت که مقابله با تل‌آویو غیرممکن است نیز موضوعی‌ است که جمهوری اسلامی با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند. تهران می‌داند که به اسرائیلی‌ها در سرزمین خودشان نمی‌تواند حمله کند و برای جبران آن، تلاش می‌کند این جنگ را به کشور ثالث بکشاند که ترکیه، یکی از این کشورهاست.

یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، با توجه به همین تلاش ایران، در بیانیه‌ای از اسرائیلی‌ها خواست خاک ترکیه را ترک کنند. او اعلام کرد تهران در حال برنامه‌ریزی برای ربودن و ترور گردشگران اسرائیلی در ترکیه است. بر اساس گزارش‌ها، مقام‌های ترکیه این اطلاعات را با مقام‌های اسرائیلی به اشتراک گذاشته‌اند.

استفاده از ترکیه به عنوان هدف، انتخاب استراتژیک جمهوری اسلامی است، زیرا ایران می‌خواهد روند نزدیکی ترکیه و اسرائیل را مختل کند. تهران همچنین قصد دارد با پیوند دادن امنیت ملی به عملیات فرامرزی، مداخله بین‌المللی خود را مشروعیت بخشد، سیاستی که در دوران رکود اقتصادی کنونی در ایران اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

در صورت موفقیت، تهران فضای قابل توجهی برای مانور در عرصه بین‌المللی خواهد داشت، زیرا ثابت می‌کند که هنوز می‌تواند بازیگری مانند اسرائیل را که توانایی‌های نظامی‌اش در سال‌های اخیر گسترش یافته است، مجازات کند. افزون بر این‌ها، به نظر می‌رسد که ایران قصد دارد آنکارا را که در بسیاری از امور بین‌المللی در سوریه، عراق و آذربایجان در مقابل دیدگاه‌های جمهوری اسلامی قرار دارد، آشفته کند.

تغییر شرایط در منطقه
می‌توان گفت که تنش ایران با ترکیه و اسرائیل، به تغییر شرایط منطقه مربوط می‌شود. در جریان نظم منطقه‌ای که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ در ایالات متحده ایجاد شد، ترکیه خودش را در جبهه مخالف ایران قرار نداد و در واقع‌ از ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ در کنار ایران و قطر جای گرفت؛ بنابراین، ترکیه و ایران نگرانی‌های مشابهی در مورد قطب‌بندی منطقه‌ای داشتند. با این حال روابط ایران و ترکیه در معادله جدید شکل گرفته در منطقه، تیره شده است، به‌ویژه در سوریه می‌توان پیش‌بینی کرد که ترکیه و ایران با تضاد منافع بیشتری مواجه خواهند شد.

با توجه به هجوم روسیه به اوکراین، کاهش حضور نظامی مسکو در سوریه، باعث ایجاد خلا قدرت در منطقه خواهد شد. ایران کاملا تمایل دارد که شبه‌نظامیانش را در این مناطق مستقر کند. از سوی دیگر، ترکیه همچنان مصمم به مقابله با شکل‌گیری اقلیم خودگردان کردها در شمال سوریه است و این موضوع احتمال تنش بین ایران و ترکیه را افزایش می‌دهد. از این رو، این احتمال وجود دارد که ترکیه و اسرائیل در سوریه برای مبارزه با ایران همکاری کنند. در حقیقت، وقتی به سیاست خارجی اخیر ترکیه نگاه می‌کنیم، نزدیک شدن اسرائیل به متحدانش مانند مصر و امارات متحده عربی نشان می‌دهد که امکان همکاری اسرائیل و ترکیه در سوریه وجود دارد.

بنابراین از نظر ایران، ترکیه که با فرافکنی‌های نظامی، موازنه قوای منطقه‌ای در لیبی و سوریه را تغییر داده، در حال تبدیل‌ شدن به یک رقیب است. در چنین شرایطی، نزدیکی اسرائیل و ترکیه ممکن است باعث شود ایران بیشتر به حاشیه برود و با استفاده از شبه‌نظامیان و نیروهای نیابتی تصمیم بگیرد که به سیاست‌های تهاجمی خود بیفزاید. در واقع، نزدیک شدن ترکیه به اسرائیل و سایر کشورهای خلیج فارس، ایران را نگران کرده و این وضعیت ممکن است فعالیت‌های ضدترکیه‌ای این کشور را در سوریه و عراق افزایش دهد.

همکاری ترکیه و اسرائیل
در مناقشه اسرائیل و ایران، ترکیه با عنوان متحدی حیاتی برای تل‌آویو ظاهر شده است. در همین راستا، بسیاری پیش‌بینی می‌کنند که با همکاری ترکیه و اسرائیل ممکن است عملیات نظامی علیه شبه‌نظامیان بشار اسد امکان‌پذیر باشد. یکی از مهم‌ترین دلایل درگیری تهران با آنکارا، عملیات آتی ترکیه در شمال سوریه است. درواقع کشوری که بیش از همه از این عملیات آشفته شده، ایران است، زیرا سوریه را پایگاهی برای امنیتش در منطقه می‌بیند.

از سوی دیگر،‌ در کنار ماجرای سوریه، زیان‌های ژئوپلیتیکی ایران در منطقه در سال‌های اخیر همچنان ادامه دارد. ایران از سال ۱۹۹۲، بن‌بست در مسئله قره‌باغ را با ‌عنوان یک راه‌حل ارائه کرده است. تهران با وجود شیعه بودن از آذربایجان حمایت نکرد تا این‌که با مداخله ترکیه و استفاده فعال از هواپیماهای بدون سرنشین، وضعیت موجود به نفع ترکیه و علیه ایران تغییر یافت. همه این‌ها نشان می‌دهد که چرا ایران کشور ترکیه را برای هدف گرفتن اسرائیلی‌ها انتخاب کرده است.